مکرل یک ماهی تفریحی خوب برای کسانی است که به آن دسترسی دارند و بیشتر صیدها در اطراف آب های ساحلی و با قایق انجام می گیرند.
این ماهی های گرمسیری در آب های گرم تر استرالیا دیده می شوند. ماهیگیران تفریحی برای صید آنها مسافت زیادی را طی می کنند و برای آن مرخصی می گیرند. حملات خشن و فرارهای سریع، باعث شده صید مکرل بسیار هیجان انگیز باشد و در عین حال طعم خوبی هم دارد.
با صید دو تا از آنها کل فریزر پر می شود! حدس من این است که صید تفریحی مکرل، با توجه به قایق، سوخت، امکانات اقامتی و لوازم، در هر فصل چندین میلیون دلار به اقتصاد کشور کمک می کند.
اینجا در ساحل شمالی نیو ساوت ولز، مکرل خیلی مورد توجه است و به نظر نمی رسدهیچ چیزی به خوبی خبر صید مکرل بتواند ماهیگیران را از جایشان بلند کند. قایق ها یک شبه رزرو و قفسه فروشگاه ها خالی از لوازم صید مکرل، مثل طعمه های ترولینگ، سیم فلزی و جیگ می شود. تب مکرل باز گشته است!
در نگاه اول، صید مکرل بسیار ساده به نظر می رسد. با این که گاهی این طور می شود، بیشتر اوقات این طور نیست. مثل گونه های دیگر، همیشه جای یادگیری برای صید این گونه هم وجود دارد. امیدوارم حداقل یکی از نکات زیر برای شما سودمند باشد.
استخوان های لخت
مکرل خال دار و مکرل اسپانیایی (ماهی شیر) اعضای خانواده ای از گونه های پلاژیک هستند که تحت عنوان «تیزدندان ها» شناخته می شوند. آنها ردیفی از دندان های بسیار تیز دارند که نخ و گوشت را را به راحتی می درد. این دندان ها آن قدر تیزند که یک برخورد خفیف هم می تواند کارتان را به بیمارستان بکشد.
در نیو ساوت ولز، ما بیشتر انتظار صید مکرل خال دار را داریم که نسبت به شیر کوچک تر و فراوان تر است، ولی هنوز به صید شیر امیدواریم.
اگر بیشتر به دنبال صید شیر ماهی هستید و می خواهید برای آن وقت بگذارید، کاربرد طعمه های سایز XXXL باعث می شود بیشتر شیرماهی ها را بگیرید. شاه ماهی، اردک ماهی و تون های کوچک، چه زنده و چه مرده، طعمه هایی عالی برای صید مکرل های بزرگ هستند.
بیشتر ماهیگیران (نه همه آنها) برای غلبه بر دندان ها از سیم فلزی بهره می گیرند، حتی با این که معلوم است مکرل ها به سیم فلزی حساسند. مکرل طعمه های مصنوعی را هم به خوبی می گیرد. طعمه هایی مثل trolling skirt، shallow-diving minnow و swimbait برای صید ماهی شیر موثرند و برای مکرل راه راه هم نمونه های کوچک تر همین طعمه ها به کار می روند.
کاربرد طعمه زنده تا حد زیادی به مکان و زمان بستگی دارد، چه زیر شناور باشد چه آهسته در پشت قایق کشیده شود. وقتی مکرل ها در آن اطراف باشند، شانس صیدشان وجود دارد، ولی گاهی هم صیدشان به اندازه ماهی whiting در آب های کم عمق دشوار می شود.
درک شرایط
گاهی یافتن مکرل دشوار نیست. مکرل ها ممکن است چند روز در یک جا بمانند، به طور حتم به این دلیل که جریان آب، باد و گله های ماهی در همان جا باقی مانده اند. با این حال این زیاد پیش نمی آید. مکرل ها بسیار پرسرعتند؛ خیلی جنب و جوش دارند و نسبت به تغییرات محیطی زیاد واکنش شدیدی نشان می دهند. تنها وقتی می توانید آنها را پی در پی صید کنید که شرایط و تغییرات محیط را درک کنید و به آن واکنش درستی نشان دهید، نه این که تحت تاثیر اتفاقات و اطلاعات هفته قبل باشید.
آب های گرم
مکرل یک گونه گرم آبی است و دمای حداقل 23-24 درجه سانتی گراد دمای بهینه برای این ماهی به حساب می آید. این در ساحل شرقی نیو ساوت ولز با اواخر تابستان و پاییز تلاقی دارد. از نظر جغرافیایی، کرانه جنوبی آب های خیلی گرمی که با جریان ساحل شرقی (و در نتیجه گله های بزرگ مکرل) به سمت جنوب می روند، در ساحل میانه شمالی نیو ساوت ولز است.
وضعیت بادهای بومی هم از طریق اثر کوریولیس روی دمای سطح دریا تاثیر می گذارد، به طوری که بادهای جنوبی دمای سطح آب را افزایش و بادهای شمالی آن را کاهش می دهند. البته موج گرمای دریایی می تواند مکرل ها را بیشتر از حد عادی به سمت جنوب براند. با امید موفقیت برای ماهیگیران سیدنی!
خیلی از علاقه مندان به مکرل بر این عقیده اند که گام های ماه تاثیر مستقیمی روی صید آن دارد، اما در مورد این که کدام حالت ماه بهترین شرایط را فراهم می سازد اتفاق نظر ندارند.
از نظر من هفته ای که به ماه کامل ختم می شود بهترین است، ولی باز نمی توانم خیلی مطمئن باشم، اطلاعاتی که ثبت کرده ام ناقص هستند! به عقیده من جزر و مد از حالت های ماه مهم تر است، به طوری که در طول دوره های تحولات جزر و مد در دوره هایی که جزر و مد بیشترین نوسان ها را دارد، یعنی در زمان ماه جدید و ماه کامل، ماهی ها نوک می زنند. پایین بودن جزر و مد همیشه برای من بهترین بوده است.
البته این بدین معنا نیست که جزر و مد پایین در اوایل صبح یا اواخر بعد از ظهر برای ماهیگیری مناسب است. بر اساس تجربه شخصی، بعد از ظهر زمان مورد علاقه من برای ماهیگیری است، چون خیلی از ماهی های بزرگ را در آن زمان صید کرده ام.
مکرل (به خصوص خال دار) از آب های کدر دوری می جوید. نمی دانم این از ویژگی های این گونه نشات می گیرد یا از فعالیت طعمه ها در آب های کدر، ولی می دانم که وقتی رودهای شمالی را سیل می گیرد، مکرل ها ناپدید می شوند یا اصلا خودشان را نشان نمی دهند. آب های تمیز و گرم ایده آلند!
ساختارهای درون آب هم نقش مهمی در موفقیت شما دارند. مکرل ها در کنار ساختارهای مناسب دیده می شوند. آنها با این که در مکان های باز حرکت می کنند، به عقیده من از میان ساختارها هم می گذرند.
این ساختارها صخره ها و دماغه های مرجانی هستند. مکرل ها علاقه زیادی به حاشیه صخره های مرجانی، مرجان های پراکنده و قله ها دارند. این شاید به خاطر وجود طعمه ها در نواحی مرجانی باشد، ولی فکر می کنم این نواحی تغییراتی در جریان می دهند که مورد علاقه مکرل است.
مکان مورد علاقه من کانال های 20 متری بین دو قله مرجانی هستند که از 30 متر آب بیرون می آیند و آب هایی سریع و همراه با گرداب در فاصله 30 تا 40 متری ساختارها ایجاد می کنند.
بدون شک آب های مناسب برای مکرل با ساختارهای کف آب مرتبط هستند، چون طعمه ها در میان مرجان ها هستند. مکرل آبی، اردک ماهی و ساردین از میان ماهی هایی هستند که در اطراف مرجان ها جمع می شوند و حاشیه ها، برآمدگی ها و نواحی عمیق را ترجیح می دهند.
با این حال علاوه بر ساختارهای کف آب، ساختارهای دیگری هم وجود دارند. به طور مثال گله های ماهی طعمه در اقیانوس ها که در نزدیکی سطح آب جولان می دهند، مکرل را جذب می کنند. محل تلاقی جریان های مخالف هم همین طور. در چنین جاهایی بافت، رنگ و دمای آب متفاوت است.
به دنبال طعمه هایی باشید که دارند شکار می شوند. اگر این طعمه ها در سطح باشند، با سرعت بالایی در حرکت هستند، انگار که جانشان به آن بسته است. در عمق، سونار ممکن است طعمه ها را به صورت لبه های صاف، قوس های بزرگ (مکرل)، به همراه مکان های منقطع در اطراف یا طول مسیر نشان داده شود. این ها همه حاکی از وقوع شکار در زیر سطح هستند.
نشانه های دیگری که باید به آن توجه داشته باشید، پرنده های غواص و گونه های پلاژیک در حال تغذیه در سطح هستند. من زیاد مکرل ها را در حال تغذیه در سطح نمی بینم، اما اگر پیش بیاید به هوا می پرند یا نشانه های حرکات سریع آنها در آب را می بینید.
بیشتر وقت ها، آنها گونه های تون هستند که بیشتر همراه با مکرل تغذیه می کنند و از راه دور قابل مشاهده هستند. پس تجهیزات الکترونیک خود را زیر نظر بگیرید، ولی از بررسی سطح اقیانوس هم غافل نمانید.
وقتی با ماهی ها مواجه می شوید، انتظار تعداد بیشتری را داشته باشید. حتما قبل از حرکت کل آن ناحیه را پوشش دهید، چه با انجام مجدد ترول و چه بارها و بارها پرتاب طعمه زنده.
من این درس را چند سال پیش در هنگام ترول آهسته طعمه در میان تعدادی از ماهیگیران لنگرانداخته آموختم. به طور تصادفی ناحیه کوچکی را یافتم که شاید 20 متر مربع مساحت داشت و هر بار از آن می گذشتم یک ماهی می گرفتم.
قایق من 6 ماهی گرفت و بیش از 10 قایقی که در آنجا بودند روی هم رفته زیر این تعداد صید داشتند. معلوم بود که با فاصله کمی از هم قرار دارند و بی حرکت هستند.
صید طعمه زنده
صید طعمه زنده بخش بزرگی از فرآیند صید مکرل است و گاهی می تواند بخش بزرگی از زمان ماهیگیری شما را بگیرد. به طور معمول بخش دشوار ماجرا یافتن گله ماهی در مواقعی است که مکرل ها در آن اطرافند. طعمه ها احمق نیستند. سطح آب و سونار را چک کنید. یک ریسه با طعمه و جیگ را به چوب و چرخ ماهی سرخو ببندید و با نوک چوب به جیگ حرکت دهید.
همیشه در انتهای جیگ از سرب سنگین (سرب سبک سرخو) بهره بگیرید تا صاف بماند و وقتی ماهی روی آن است گره نخورد. چند تکه باریک گوشت ماهی به آن اضافه کنید تا میزان صید را بهبود دهید و همیشه وقتی جیگ را به کف می اندازید نخ را در زیر انگشتتان تحت کنترل داشته باشید. اجازه ندهید سقوط آزاد کند. طعمه ها آن را در هنگام سقوط می گیرند و اگر جیگ را بالا نکشید نخ به شدت گره می خورد.
اضافه کردن یک جفت جیگ بعد از اولین صید باعث می شود طعمه های بیشتری بالا بیایند. کشش آهسته در پشت قایق هم چنین تاثیری دارد. برای جمع آوری طعمه ها از تانکر از تور آکواریوم بهره بگیرید تا استرس کمتری به طعمه وارد شود. وقتی ناحیه از جمع کنندگان طعمه خالی شد، برای صید مکرل به محل صید طعمه ها بازگردید.
لوازم و ریسه ها
بیشتر ماهیگیران ریسه مکرل را خودشان درست می کنند. نکته مهم استفاده از باریک ترین سیم فلزی است. ضخامت آن تا حدی باشد که به طور مرتب به خاطر گازهای ماهی پاره نشود.
هرچه سیم نازک تر باشد، ماهی بیشتری به طعمه شما نوک می زند. به طول کلی سیم 27 پوند برای مکرل خالدار و سیم 44 تا 69 پوند برای ماهی شیر خوب است.
برای به حداقل رساندن چرخش ریسه، استفاده از قلاب هایی با بدنه صاف ضرورت دارد. نیازی به استفاده از قلاب های خیلی بزرگ ندارید: 3/0 تا 5/0 خوب است. برای مکرل خالدار از دو قلاب و برای ماهی شیر از سه قلاب بهره بگیرید.
ریسه باید با اندازه طعمه سازگار باشد. برای هوور، فاصله 10سانتی متری بین قلاب ها خوب است، به طوری که با بزرگ شدن طعمه، فاصله هم بیشتر می شود. علاوه بر این، برای صید مکرل نیازی به لوازم خیلی سنگین ندارید. نخ اصلی بین 10 تا 15 کیلو به همراه یک تیپت بلند (10 متری) 24 کیلو به عنوان ضدشوک در برابر حمله های سریع ماهی خوب است.
سرعت ترولینگ
اگر بخواهید ناحیه بزرگی را در جستجوی ماهی پوشش دهید، ترولینگ طعمه زنده با سرعت پایین تاکتیک بسیار موثری است. در هنگام ترولینگ آهسته، این کار را تا جای ممکن آهسته انجام دهید، چون طعمه باید در پشت قایق شنا کند.
تنظیمات موتور قایق را در حالتی بگذارید که هیچ گونه افزایش سرعتی نداشته باشد. کمترین سرعت حرکت قایق من 700 آر پی ام است، ولی بیشتر ترمز را فعال می کنم تا در اوقاتی که با جریان تند هم جهت هستم سرعت را کاهش دهم.
همچنین برای هدایت قایق از نشانه ها پیروی کنید، چون در چنین سرعت پایینی، زمان می برد تا جی پی اس عمل کند و ممکن است حرکت قایق به صورت زیگ زاگ دربیاید. یک نقطه را نشان کنید، 5 دقیقه جلو بروید، بعد بر اساس ساختار، مسیر را دوباره ارزیابی کنید.
سعی کنید چشمتان به سونار، سطح آب اطرافتان و نخ های پشت سر باشد. فقط با ترمز چرخ در حالت متوسط ماهیگیری کنید، به طوری که برای شوک دادن به نخ کافی باشد ولی آن قدری نباشد که به خاطر شوک سنگین پاره شود. تیپت های بلند (5 تا 10 متری) با نخ تک رشته ای انعطاف لازم برای پیشگیری از پاره شدن ریسه را فراهم می سازند.
طعمه های مرده را سریع تر از زنده ها ترول کنید. 5.5 کیلومتر سرعت در حد ایده آل است. در این سرعت، طعمه مرده در صورتی که با حالت خوبی به جیگ متصل شده باشد، بدون پرش به این طرف و آن طرف شنا می کند.
من یک طعمه را در فاصله 10 تا 15 متری قایق ترول می کنم، برای ماهی هایی که برای بررسی طعمه می آیند.
طعمه دوم در فاصله بیشتر (فاصله 75 متری قایق) در آب آرام حرکت می کند. اگر قایقتان جای مناسب را داشته باشد، می توانید طعمع سومی را روی downrigger به اندازه 10 متر پایین تر به کار بگیرید.
طعمه های مصنوعی با سرعت بیشتری کشیده می شوند و این سرعت بر حسب طعمه تغییر می کند. 9.25 کیلومتر نقطه شروع خوبی برای سرعت کشش نمونه های بدن سخت ماهی طعمه است، ولی طعمه های دیگر در سرعت های بالاتر موثرند.
مکرل ماهی کنجکاوی است و به اسنک هایی با طعم ماهی واکنش خوبی نشان می دهد. این ماهی گاهی تا کنار قایق می یند و طعمه ها را می توانید جلوی بینی شان پرتاب کنید. در چنین شرایطی لوازم سبک عالی هستند: سیم فلزی باریک و کوتاه به همراه قلاب کوچکی که زیر طعمه پنهان شده است. این روش لذت بخشی برای ماهیگیری است ولی گاهی هم ناامید کننده می شود.
نکته دیگری که باید مد نظر قرار دهید این است: مکرل با این که کنجکاو است، از حضور دائم قایق ها و سر و صدا خوشش نمی آید. برای همین زود به محل ماهیگیری برید یا ساختارهایی را پیدا کنید که مکرل ها در کنارشان هستند. ترولینگ با موتور الکتریکی در این شرایط عالیست.
سخن آخر
با این که همیشه جا برای یادگیری هست، هیچ جایگزینی برای سپری کردن زمان در آب وجود ندارد. من هر وقت شرایط مهیا باشد این کار را می کنم، چون زمانی که برای صید مکرل صرف می شود لذت بخش است.
