فصلنامه شکار و ماهیگیری

بازی با وزن ها

قزل‌آلاها برای شکار بیشتر روی قوه بینایی تکیه دارند و باید قبل از گرفتن پشه آن را ببینند. وقتی در حال تغذیه در زیر سطح هستند، پشه باید به عمقی که دارند در آن تغذیه می کنند برسد تا موفق شوید. برای این کار به پشه های وزنه دار نیاز دارید.

پشه های وزنه دار به راحتی  به ماهی های مستقر در عمق 3 متر و کمترمی رسند- برای عمق بیشتر بهتر است از نخ و لیدر سینکینگ استفاده کنید.

شیشه، برنج، مس، قلع، سرب و تنگستن برای وزنه دار کردن پشه ها قابل استفاده هستند، به طوری که زیاد حجیم نشود و ظاهر پشه را تغییر ندهد یا در برابر آب مقاومت ایجاد نکند.

وزنه می تواند ظاهر پشه را بهبود بخشد. به طور مثال پیچیدن قسمت شکم با سیم فلزی به جای دابینگ یا استفاده از بیدهد و شل‌بک (shellback) برای شبیه سازی شکم و بدنه حشره طبیعی. مواد چگال مثل تنگستن، بدون این که بدنه را حجیم کنند، وزن آن را بالا می برند و پشه های جمع و جور و سنگینی را به وجود می آورند که به سرعت در آب پایین می روند.

پیش از این، پشه های سنگین ظاهری ستبر داشتند، ولی چیزی که ما می خواهیم پشه هایی با سایز و شکل یکسان اما با وزن های مختلف است.

 

قلابها

بهره گیری از قلاب های سنگین تری که بدنه ضخیم تر یا بلندتری دارند، ساده ترین راه برای افزودن وزن جزئی به پشه هاست. مثلا قلاب های مدل B170 و  B175 شرکت Kasaman که مخصوص قزل آلا هستد، تنها تفاوتشان ضخامت مفتولی است که در ساخت آنها به کار رفته؛ 0،47 میلی‌متر در B170 و 0،55 میلی‌متر در B175. وزن اولی 0،026 گرم و دومی 0،035 گرم است. قلاب های 2487 و 2457 شرکت Tiemco به ترتیب مفتول 0،56 و 0،72 میلی متر و وزن 0،045 و 0،077 گرم دارند.

این تفاوت ها در مقایسه با انواع دیگر وزنه جزئی هستند، ولی وقتی قصد بافتن پشه های ضریف یا پشه هایی با بدنه ظریف مثل Superglue Buzzer دارید تفاوت قابل توجهی ایجاد می کنند.

پیچیدن سیم سربی، بدون سرب، مسی یا تنگستی روی بدنه قلاب روشی سریع و ساده برای افزودن وزن به پشه است. اینها می توانند بهترین انتخاب باشند:

سیم هایی با سطح مقطع مربعی به خاطر سطح تختی که دارند در هنگام پیچیده شدن روی بدنه قلاب، در مقایسه باسیم گرد با همان ضخامت، به اندازه 27 درصد وزن بیشتری به پشه می دهند.

فویل های سربی برای ساخت بدنه هایی با شکل خاص، به طورمثال نمونه های میگو که پشت خمیده ای دارند قابل استفاده هستند.

رشته های سرب تخت (flat lead strips) برای ساخت بدنه های وزن دار و شکل دار عالی هستند.

سیم های بدون سرب تنها 72 درصد چگالی سیم های سربی عادی را دارند و قیمتشان حدود  دوبرابر است. سیم های مسی و

برنجی سنگین تر از سیم بدون سرب و بسیار ارزان ترند.

سیم تنگستنی سنگین است ولی خیلی حالت فنری دارد و وقتی آن را از روی قرقره باز می کنید مثل یک سلاح ضدنفر عمل می کند و آن قدر خشک است که در هنگام پیچیده شدن روی قلاب سایز 8 آن را خم می کند- بنابراین بهتر است از آنها استفاده نکنید.

دو لایه سیم بیش از دو برابر یک لایه وزن دارد، چون لایه دوم نسبت به لایه اولی روی قطر بزرگ تری پیچیده می شود.

بیدهد و سربگرد

وزنه های گرد بدون سرب را می توانید روی بدنه قلاب یا روی یک حلقه نایلونی متصل به قلاب تعبیه کنید تا پشه هایی مثل Cased Caddis را بسازید.

 وزنه گرد شماره 1 ضخامتش 8/3 میلی متر و وزنش 3/0 گرم است. بیدهد تنگستنی در همین سایز 44/0 گرم وزن دارد. وزنه سربی از آن چه انتظار دارید سنگین تر است چون هیچ سوراخی ندارد.

با بیدهای برنجی و تنگستنی می توانید پشه هایی بسازید که در ظاهر مشابه اما وزن متفاوت دارند. بیدهد 8/2 میلی‌متری برنجی 067/0 گرم و بیدهد تنگستنی با همین قطر 135/0 گرم وزن دارد.

بیدهای برنجی نسبت به بیدهای تنگستنی کمتر مورد توجه هستند، اما برای آب های کم عمق و جاهایی که وزن زیاد تنگستن

باعث گیرکردن پشه به کف آب می شود بسیار موثرند.

سرب های سوراخ‌کوچک نسبت به بیدهای سوراخ‌گشاد وزن بیشتری دارند و این اختلاف در بیدهای بزرگ تر بیشتر می شود.

سرب سرب سوراخ‌کوچک 10 میلی‌متری حدود 10درصد سنگین تر از بید سوراخ‌گشاد با همین قطر است.

میزان گشادی و مخروطی سوراخ بیدهد بسته به شرکت تولید کننده متفاوت است. بیدهاد 8/3 میلی‌متری Flytek 2و نیم برابر بیدهد 2.8 میلی متری حجم دارند اما 26/3 برابر سنگین تر است. این باید به خاطر سوراخ به نسبت کوچک تر و میزان گشادی مخروط سوراخ باشد.

بیدهدی که سایزش دو برابر باشد، هشت برابر (23) سنگین تر، اما سطح مقطع آن فقط چهار برابر بزرگ تر است. وقتی همه چیزهای دیگر برابر باشند، بیدهای بزرگ سریع تر از بیدهای کوچک پایین می روند.

 

روشهای دیگر برای وزندار کردن پشه

برای بهبود شکل پشه و افزودن وزن زیاد به آن روش های دیگری هم هست. 

 tungsten shrimp back، teardrop و jig back علاوه بر افزودن قابل توجهی به پشه، بدنه آن را هم شکل می دهد.

 

تنگستن:

 همان قدر که ميپردازيد گيرتان ميآيد

تنگستن با فلزات ديگري مثل آهن و برنز ترکيب ميشود. چگالي بيد بستگي دارد به درصد تنگستني موجود در آن. هيچ يک از وزنهها 100درصد ساخته شده از تنگستن نيستند. اکثر توليدکنندگان ادعا ميکند محصولشان 90 تا 97 درصد تنگستن است.

 اين فلز گران قيمت است- اگر بيدهايي که ميخريد خيلي ارزان هستند، بايد اين مساله يادتان باشد. من دو shellback «تنگستني» از دو شرکت را وزن کردم. يکي 064/0 و ديگري 050/0 گرم وزن داشت.

آهن‌ربا تنگستن را جذب مي کند ولي برنج را نه. محصولي که گران و سنگين تر بود جذب آهن ربا شد ولي محصول ارزان تر و سبک تر جذب آن نش

وزن Shrimp back و jig back  در سایزهای بزرگ به 1 گرم می رسد.

 از آنها می توانید پشه های کوچک و رئالیستیکی بسازید که با سرعت زیادی پایی می روند. تنها مشکل این است که برای درست سوار شدن روی بدنه باید روی قلاب مناسبی نصب شوند. بعضی تولیدکنندگان مثل Tungsten Beads Plus جدول قلاب های مناسب را هم ارائه می دهند.

conehead و fish head در مدل های برنجی، آلومینیومی و تنگستنی موجودند. وزن conehead تنگستنی بزرگ (6 میلی‌متری) 27/1 گرم و وزن fish head بزرگ حدود 3 گرم است. وزن dumbbell سربی می تواند به 5/1 گرم برسد. پرتاب

سرعت پايين رفتن و حرکت نيمف بيددار

نيمفهايي با بيدهد خيلي بزرگ و بدنه صاف، در مقايسه با آنهايي که بيدهد برنجي کوچک و بدنه پشمالو يا بافته شده از دابينگ دارند، ميتوانند سه برابر سريعتر در آب پايين بروند.

 پشه بدنه صاف با بيد 8/3 ميلي‌متر و بدنه پشمالو با بيد 8/2 ميلي‌متري در صورتي که بدون هيچ گونه مقاومت در برابر آب (که غيرممکن است) به صورت عمودي پايين بروند، به ترتيب با سرعت 20 و 7 سانت بر ثانيه (cm/sec) حرکت مي کنند.

اين نيمفها در آب جاري چه طور عمل مي کنند؟ نتيجه 5 متر حرکت آزاد نيمف در جريان آب، از زماني که روي آب ميافتد تا زماني که از آب بيرون کشيده مي شود، در آبي با عمق 1 متر که با سرعت 33/0، 66/0 و 1 متربرثانيه (متوسط، سريع و خيلي سريع) به اين صورت بود:

پشه ساخته شده با بيدهد 8/2 ميلي‌متري در در آرام ترين جريان در کف آب تنها 3/0 متر حرکت مي کند و در جريان متوسط و تند اصلا نميتواند پايين برود، به طوري که حداکثر درعمق يک دوم يا يک سوم همراه با جريان حرکت مي کند. 

پشه ساخته شده با بيدهد 8/3 ميلي‌متري درجريان آرام مسافت 35/3 متر را طي کرد که بيش از ده برابر مسافت پيموده شده پشه سبک است. اين پشه در جريان متوسط 7/1 متر را پيمود که کافيست اما خوب نيست. پشه درست در انتهاي مسير حرکت خود به کف آب رسيد.

پشه سبک در همه شرايطي که لازم بود به کف آب برسد بي اثر بود، اما پشه سنگين مسافت خوبي را در جريان آرام طي کرد، حرکتش در جريان متوسط با دشواري همراه بود و در جريان تند موفق عمل نکرد. اين ارقام برانگاشتي هستند، ولي مقياس مشکل را نشان ميدهند.

از آنجايي که يک پشه سنگين در جريان تند مسافت به نسبت کوتاهي را ميپيمايد، ماهيگيران در مسابقهها اغلب چند پشه را همزمان به کار مي برند و پشههاي فداکار ريسه که پايين تراز بقيه پشهها هستند را با چند بيدهد تنگستني با وزن بيش از 3 گرم ميسازند.

 

این محصولات در مقایسه با قلاب هایی که سرب روی بدنه شان نصب شده سبک هستند.

وزن قلاب های مجهز به سرب آب شده برای ساخت کدیس و بدنه میگوها ممکن است به 11 گرم برسد. آنها مثل پشه فداکاری هستند که پترن های طبیعی تر را به عمق می برند. من قبلا با طعمه های Toby که وزن کمتری داشتند اسپینینگ را انجام می دادم.

وزنه های تنگستنی انعطاف‌پذیر Chevron از نوعی ماده تنگستن‌اندود کِشی به شکل میگو، لوله ای، مخروطی یا گرد در شش سایز ارائه می شوند.

تنگستن انعطاف‌پذیر چگالی مشابه سری دارد و قابل شکل دادن است. مدل های مخروطی را می توانید برای پشه های مرسوم به کار بگیرید و در مواقع ضروری  فوری  وزن پشه را بالا ببرید

سرعت پایین رفتن پشه وزنه دار نه تنها به وزن و مواد به کار رفته در ساخت آن، بلکه تا حد زیادی بستگی دارد به روشی که ماهیگیر انتخاب می کند.

سبک نیمفینگ چک و فرانسه روی حرکت عمودی پشه تاکید

دارند. روش های سنتی پرتاب نیمف به بالای جریان و آب های ساکن روی حرکت افقی متمرکز هستند.

روش عمودی در مقایسه با روش افقی مقاومت کمتری در برابر آب ایجاد می کند. بیدهد 8/2 میلی‌متری با روش عمودی سریع تر از بیدهد 8/3 میلی‌متری با روش افقی پایین می رود.

 بیدهد 8/3 میلی‌متری با روش عمودی، سه برابر سریع تر از بیدهد 8/2 میلی‌متری با روش افقی در آب پایین می رود. این نشان

می دهد که روش های نیمفینگ high-sticking با پشه های سنگین چرا تا این حد برای پایین بردن نیمف و رساندن آن به محل استقرار ماهی موثر هستند.

سرعت پایین رفتن ارتباط معکوسی با ضخامت تیپت دارد. تیپت های باریک level (دارای ضخامت یکسان از سر تا ته)، سرعت پایین رفتن را هم در آب های ساکن و هم جاری بالا می برند، به خصوص در روش های افقی.

 

تاثیر طراحی پشه روی سرعت پایین رفتن آن

مواد به کار رفته در ساخت پشه می توانند در هنگام پایین رفت پشه در برابر آب مقاومت ایجاد کنند.

هکل، بال، پا، دم و دابینگ همگی سرعت پایین رفتن را کاهش می دهد. پشه هایی که بدنه صاف و پوشیده از چسب و بدون دست و پا دارند سریع پایین می روند.

مارابو تا وقتی آب را به خود نکشیده شناور می ماند، ولی استفاده از موی روباه قطبی خیس‌شونده برای ساخت پشه های دریاچه ای  این مشکل را حل می کند.

 وزن اضافی که به خاطر آب جذب شده در مواد جاذب آب حاصل می شود پرتاب را سخت می کند و سرعت پایین رفتن پشه را بالا نمی برد.

پشم یا موی خرگوش پرتاب پشه را دشوار می کند. پشه هایی که با مواد خیس شونده اما غیرجاذب ساخته می شوند، در هنگام پرتاب در هوا وزن کم تری دارند و به همان اندازه هم سریع تر پایین می روند.

 

زمان آزمایش

ما موادی در اختیار داریم که می توانند پشه هایی با وزن های بسیار متفاوت به ما بدهند.

من در عمق 65/3 متری با «نیمف» سالمون، ساخته شده روی قلاب شماره 1 که وزنی با وزنی بیش 4.5 گرم داشت، سالمون صید کردم.

در هنگام تابستان به دفعات از پشه هایی با بیدهد 5/1 میلی‌متر و قلاب شماره 24 استفاده می کنم که فقط 04/0 گرم وزن دارند. این پشه های ریز با ملایمت روی آب می نشید، سریع پایین می روند و روی قزل‌آلاهایی که از شفیره میکرو-کدیس تغذیه می کند خیلی خوب جواب می دهند. «نیمف» سالمون 103 برابر شفیره میکرو کدیس وزن دارد.

بار بعد که برای ماهیگیری در رود پشت گیره می نشینید این نکات را در نظر بگیرید:

 مواد وزن دار را برای وزنه دار کردن بخشی از پشه طبیعی به کار

بگیرید.  به طور مثال به جای کاربرد tungsten teardrop به عنوان یک بخش افزودنی که فقط حجم پشه را زیاد می کند، آن را در قسمت شکم استفاده کنید.

 برای ساخت پشه با حداقل کم تری حجم بدنه و کم ترین مقاومت، از مواد چگال استفاده کنید. در چنین مواردی، تنگستن به خاطر چگالی بسیار بالا برای ساخت پشه های سنگین و لاغری که سریع در آب پایین می روند بهترین انتخاب است.

 جایگاه وزن روی قلاب، در تعامل با مواد دیگری که در ساخت پشه به کار می روند، نحوه حرکت پشه در هنگام جمع کردن نخ را مشخص می کند.

اگر وزنه بدون سرب در قسمت سر پشه مستقر و با مارابو در قسمت دم در پشه Dog Nobbler ترکیب شود، پشه حرکاتی jig مانند خواهد داشت و وقتی آن را با روش کشش و توقف به کار بگیرید برای ماهی بسیار جذاب خواهد بود.

 اگر امکان استفاده از روش موثرتر و پشه سبک تر برای رسیدن به ماهی را دارید همین کار را بکنید-پشه سبک تر حرکاتی طبیعی تر خواهد داشت.

پشه های خیلی سنگین که برای پایین رفتن پشه در روش های افقی ضروری هستد ممکن است در آب بی جان به نظر برند- پشه های سبکی که با روش عمودی به کار می روند در برابر جریان حرکات منعطف تری دارند و طبیعی به نظر می رسد.

 نمونه های محدود را در وزن ها و رنگ های بسیار مختلف بسازید.

 به یاد داشته باشید، اگر برخورد گاه به گاه پشه با کف آب را حس نمی کنید معلوم می شود نیمف را درست به کار نمی برید.

هشدار در مورد سرب

وقتی از سرب بهره می گیرید، همه قلاب ها را وزنه دار کنید و قبل از این که بقیه مراحل ساخت پشه را انجام دهید دستتان را خوب بشویید.

 این کار به تمیز نگه داشتن مواد هم کمک می کند.

 وقتی با سرب کار می کنید چیزی ننوشید، نخورید و دهانتان را لمس نکنید.

در حال حاضر کاربرد سرب در ساخت پشه مجاز است، ولی در اروپا قانونی در حال تصویب است که می تواند استفاده از آن در ماهیگیری را محدودتر کند.

فصلنامه شکار و ماهیگیری

Hunting Fishing Magazine

Facebook
Twitter
WhatsApp
Email
Print